en-Η Κική Δημουλά για τον κόσμο των γρίφων

«Από τον κόσμο των γρίφων
φεύγω ήσυχη.
Δεν έχω βλάψει στη ζωή μου αίνιγμα:
δεν έλυσα κανένα.»
(«Άφησα να μην ξέρω» - 1971, Από Το λίγο του κόσμου, Στιγμή – 1994)

Κάποιες φορές, άλλο λόγο μίλησε ένας ποιητής σε ένα ποίημα του και άλλο λόγο σου ψιθυρίζουν κάποιοι στίχοι του, όταν τους ανταμώνεις.

Ίσως να οφείλεται στις διψασμένες ανάγκες που λυσσαλέα ψάχνουν αναπαμό.

Ίσως πάλι η ψυχή να χτυπά τη θύρα για να δώσει ένα στίγμα της λύσης των κόμπων της.

Αυτοί οι τέσσερεις στίχοι παραδίδουν, στην δική μου ψυχή, κάτι που δεν μπορώ να πω αν ήταν η πρόθεση της ποιήτριας ή όχι.

Ξυπνούν μια βαθιά σοφία, που αν ένας αναζητητής την κρατήσει από το χέρι, τότε η φωτιά των αναζητήσεών του ημερεύει και καταλύεται η μανία της, δίνοντας την σκυτάλη στο σταθερό ανελισσόμενο πυρ της εξέλιξης που προκαλεί μία αναζήτηση.

Υπάρχουν πολλά ερωτήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος ένας αναζητητής.

Ερωτήματα με τα οποία ήρθαν αντιμέτωποι χιλιάδες ανθρώπων πριν από αυτόν.
Και πιθανότατα θα έρθουν αντιμέτωποι χιλιάδες και μετά από αυτόν.

Είναι εκείνα τα ερωτήματα που αιώνες τώρα δεν έχουν ανταμώσει με τη μία, μόνη και ακλόνητη απάντησή τους στην ανθρώπινη αντίληψη.

Ερωτήματα που στέκονται μπροστά στα μάτια κάθε σοβαρού αναζητητή.

Ερωτήματα που έρχονται ανεξιχνίαστα και έτσι παραμένουν στα χέρια του, ακόμη και αν τους αφιερώσει εκατομμύρια ώρες στοχασμού.

Είναι σπουδαίο να έχουμε το σθένος να ορθώσουμε την διάνοιά μας μπροστά σε τέτοια ερωτήματα.

Μα απαιτείται μεγάλη ανδρεία να συνεχίσουμε να ζούμε ευδαίμονες, γνωρίζοντας πως αυτά τα ερωτήματα ίσως να μην λάβουν ακλόνητη απάντηση όσο είμαστε εν ζωή.

Όπως για παράδειγμα, τα ερωτήματα που αφορούν την ανθρώπινη ύπαρξη. Εκείνα που αν απαντηθούν καθορίζουν με τρόπο δραστικό, τόσο την στάση ενός ανθρώπου απέναντι στη ζωή, όσο τον τρόπο σκέψης και τις επιλογές του.

Οι δικοί μου ανεξιχνίαστοι γρίφοι είναι πολλοί. Και κάποιες φορές μοιάζει σαν ένας να γεννά μύριους.

Όμως, το σημαντικό για εμένα είναι πως έχω ειρηνεύσει, αποδεχόμενη την μη παροντική λύση τους.

• Εσύ έχεις τέτοια ερωτήματα μέσα στον νου και την καρδιά σου;
• Ποιο είναι το θέμα τους;
• Έχεις αποδεχτεί πως ίσως να μην λάβουν απάντηση για όσο εσύ τους εξερευνείς;

Είναι σπουδαίο να μπορεί κάποιος να δεχτεί την απουσία και το κενό που αφήνουν τα άλυτα μυστήρια στη συνείδησή του, συνεχίζοντας σταθερά να την εξελίσσει.

Μα είναι και ανευφυές να βασανίζει τον νου και την καρδιά, μην επιτρέποντάς τους να προχωρήσουν, εξαιτίας της ματαιότητας που συνοδεύει αυτούς τους γρίφους.

Γι' αυτό, όπως σοφά μας λέει και η Κική Δημουλά…

«Άφησα να μην ξέρω»

«Άφησα να μην ξέρω» - 1971, Από Το λίγο του κόσμου, Στιγμή – 1994

Από τον κόσμο των γρίφων
φεύγω ήσυχη.
Δεν έχω βλάψει στη ζωή μου αίνιγμα:
δεν έλυσα κανένα.
Ούτε κι αυτά που θέλαν να πεθάνουν
πλάι στα παιδικά μου χρόνια:
έχω ένα βαρελάκι που 'χει δυο λογιών κρασάκι.
Tο κράτησα ώς τώρα
αχάλαστο ανεξήγητο,
γιατί ώς τώρα
δυο λογιών κρασάκι
έχουν λυμένα κι άλυτα που μου τυχαίνουν.
Συμβίωσα σκληρά
μ' έναν ψηλό καλόγερο που κόκαλα δεν έχει
και δεν τον ρώτησα ποτέ
ποιας φωτιάς γιος είναι,
σε ποιο θεό ανεβαίνει και μου φεύγει.

Δεν του λιγόστεψα του κόσμου
τα προσωπιδοφόρα πλάσματά του,
του ανάθρεψα του κόσμου το μυστήριο
με θυσία και με στέρηση.
Mε το αίμα που μου δόθηκε
για να τον εξηγήσω.
Ό,τι ήρθε με δεμένα μάτια
και σκεπασμένη πρόθεση
έτσι το δέχτηκα
κι έτσι τ' αποχωρίστηκα:
με δεμένα μάτια και σκεπασμένη πρόθεση.
Aίνιγμα δανείστηκα,
αίνιγμα επέστρεψα.
Άφησα να μην ξέρω
πώς λύνεται ένα χθες,
ένα εξαρτάται,
το αίνιγμα των ασυμπτώτων.
Άφησα να μην ξέρω τι αγγίζω,
ένα πρόσωπο ή ένα βιάζομαι.

Oύτε κι εσένα σε παρέσυρα στο φως
να σε διακρίνω.
Στάθηκα Πηνελόπη
στη σκοτεινή ολιγωρία σου.
Kι αν ρώτησα καμιά φορά πώς λύνεσαι,
πηγή αν είσαι ή κρήνη,
θα 'ταν κάποια καλοκαιριάτικη ημέρα
που, Πηνελόπες και όχι,
μας κυριεύει αυτός ο δαίμων του νερού
για να δοξάζεται το αίνιγμα
πώς μένουμε αξεδίψαστοι.
Aπό τον κόσμο των γρίφων
φεύγω ήσυχη.
Aναμάρτητη:
αξεδίψαστη.
Στο αίνιγμα του θανάτου
πάω ψυχωμένη.