Καθρέφτες της Καρδιάς : Όταν τα συναισθήματα μας δείχνουν τον εαυτό μας
Όλοι γνωρίζουμε βιωματικά τα συναισθήματα.
Είναι οι καθρέφτες της καρδιάς, που μας δείχνουν τον εαυτό μας και αποτελούν έναν από τους «μηχανισμούς» λειτουργίας της προσωπικότητάς μας, ενώ ταυτόχρονα είναι και ένας κόσμος μέσα στον οποίο ζούμε. Ένα φίλτρο, μέσω του οποίου κοιτάμε και βιώνουμε τον εαυτό μας, τους άλλους, τη ζωή και τον κόσμο γύρω μας.
Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις και πολλοί ορισμοί που περιγράφουν τα συναισθήματα. Και η ποικιλία αυτή παρουσιάζεται, καθώς επιστημονικά δεν έχει ακόμη χαρτογραφηθεί και οριστεί πλήρως η λειτουργία τους, παρότι έχουν οριστεί πολλά από αυτά.
Πολλά θέματα σε σχέση με τα συναισθήματα, παραμένουν μυστήρια, ακόμη για τις επιστήμες που τα ερευνούν. Όμως, παρότι επιστημονικά δεν είμαστε ακόμη σε θέση να τα κατανοήσουμε πλήρως, τα βιώνουμε καθημερινά.
Και ενώ αποτελούν μία πανανθρώπινη λειτουργία και η πλειοψηφία των ανθρώπων βιώνουμε την ίδια ποικιλία συναισθημάτων, (χαρά, αγάπη, φόβος, θυμός κλπ.), η βιωματική εμπειρία και αντίληψή τους είναι πλήρως εξατομικευμένη και πολλές φορές κρατά μεγάλες αποστάσεις από την αντικειμενικότητα.
Για παράδειγμα, είναι πολύ διαφορετικός ο φόβος που βιώνουν κάποια παιδιά για το σκοτάδι στα πρώτα χρόνια της ζωής τους, από τον φόβο που βιώνουν κάποια παιδιά για το σκοτάδι, επειδή το σπίτι τους βομβαρδίστηκε νύχτα, γιατί η χώρα που ζουν βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου. Ή είναι διαφορετική η χαρά από το δώρο που άφησε ο Άγιος Βασίλης κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, με την χαρά που θα βιώσει ένα παιδί που σήμερα ήταν τυχερό και είχε φαγητό να φάει.
Όταν αρχίσουμε να μαθαίνουμε τη μυστική γλώσσα της καρδιάς, αρχίζουμε να ακούμε πιο καθαρά ένα μέρος του φαινομενικά αθέατου κόσμου του εαυτού μας.
Ένα καλό σημείο εκκίνησης, για εκείνον που θέλει να εξερευνήσει την θάλασσα των συναισθημάτων του, είναι το να προσπαθήσει να ορίσει τι είναι το συναίσθημα.
Αυτό είναι το σημείο που μπορεί να μας αποκαλύψει κάποια αρχικά στοιχεία για την άποψη και τις πεποιθήσεις που έχουμε αναπτύξει για τα συναισθήματα, μέσα από τις βιωματικές μας εμπειρίες. Αλλά, και ένας αρχικός δείκτης που αποκαλύπτει την υπάρχουσα σχέση μας με τον συναισθηματικό μας κόσμο.
Αν θέλεις, κάνε μία παύση στο σημείο αυτό και προσπάθησε να δώσεις έναν ορισμό, χωρίς εξωτερική βοήθεια, για παράδειγμα από το διαδίκτυο.
. . .
Αυτή η εξατομίκευση, είναι και ο λόγος που τα συναισθήματά μας, απαιτούν εξατομικευμένη εργασία, και δεν αρκεί η γενικευμένη πληροφόρηση, γνώση, τεχνικές ή εργαλεία. Καθώς, όλα αυτά έρχονται και βοηθούν, αφού έχει αποσαφηνιστεί σε έναν βαθμό ο εξατομικευμένος τρόπος λειτουργίας.
Η εμπειρία της ζωής μας, επηρεάζεται, αλλά και καθορίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την σχέση μας με τα συναισθήματά μας. από την ικανότητά μας τόσο να τα βιώνουμε ελεύθερα, όσο να τα κατανοούμε, να τα διαχειριζόμαστε και να τα αξιοποιούμε κατάλληλα.
Η σχέση μας με τον συναισθηματικό μας κόσμο δεν είναι καλή, όταν βιώνουμε καλά συναισθήματα, και «κακή» όταν βιώνουμε μη ευχάριστα συναισθήματα.
Η σχέση μας με τα συναισθήματα, δεν καθορίζεται από το πρόσημο των συναισθημάτων, αλλά από τις συναισθηματικές δεξιότητες και ικανότητες που έχουμε αναπτύξει. Όπως για παράδειγμα, η διαχείριση, η ρύθμιση κ.α. .
Ας κάνουμε ακόμη μία αναγνωριστική πτήση γύρω από τον συναισθηματικό μας κόσμο.
Βάλε ένα χρονόμετρο και κατέγραψε σε 60 δευτερόλεπτα συνολικά, χωρίς εξωτερική βοήθεια, τα παρακάτω :
- 10 θετικά συναισθήματα
- 10 αρνητικά συναισθήματα
Οι περισσότεροι άνθρωποι, συνήθως δεν καταγράφουν πάνω από 5 συναισθήματα συνολικά. Και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα περισσότερα είναι αρνητικά. Ενώ στα θετικά γίνεται αναφορά κυρίως στα συναισθήματα της αγάπης και της χαράς.
Ένα πρώτο στοιχείο γύρω από το οποίο μπορούμε να
προβληματιστούμε, είναι γιατί μπορούμε να ονοματίσουμε λίγα συναισθήματα, ενώ
βιώνουμε χιλιάδες από αυτά;
(μέσα από τις επιστημονικές έρευνες, μέχρι σήμερα,
έχουν καταγραφεί περίπου 34.000 αρνητικά και θετικά συναισθήματα).
Όταν δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε και να ταυτοποιήσουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε, η επεξεργασία και η διαχείρισή τους γίνεται δύσκολη. Με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να αναπτύξουμε το καλύτερο δυναμικό μας σε περιπτώσεις κρίσεων, ή ακόμη και να μην μπορούμε να διατηρήσουμε μία καλή συναισθηματική ισορροπία μέσα στην καθημερινότητά μας.
Τα συναισθήματα είναι μία τεράστια πηγή πληροφοριών, που μπορεί να σου δώσει πολλά στοιχεία για :
- Τον τρόπο που λειτουργείς
- Τον τρόπο που διαχειρίζεσαι τις καταστάσεις
- Τους αμυντικούς μηχανισμούς σου
- Το πως αλληλοεπιδράς με το περιβάλλον
- Την αυτοεκτίμησή σου
- Τις δυνάμεις και τις αδυναμίες σου
- Τι σε εμποδίζει και με ποιον τρόπο
- Τα τραύματά σου
- Τις ανάγκες σου και πολλά, πολλά ακόμη
Αν θέλεις να αξιοποιήσεις περεταίρω αυτήν την πηγή πληροφοριών και επιθυμείς να κάνεις ένα βήμα παραπάνω προς την διαχείρισή τους, δοκίμασε στην καθημερινότητά σου τα παρακάτω, όταν βιώνεις κάποια πιο έντονα συναισθήματα :
- Ποιο είναι το όνομα του συναισθήματος που βιώνω;
- Κρύβεται κάτι άλλο πίσω από αυτό, (π.χ. νιώθω θυμό, αλλά αμύνομαι μέσα από τον θυμό, γιατί φοβάμαι;)
- Τι έχω ανάγκη αυτή τη στιγμή και βιώνω το συγκεκριμένο συναίσθημα;
- Πως θα μπορούσα εγώ να φροντίσω για αυτήν την ανάγκη μου;
- Τι μπορώ να κάνω εγώ για να διαχειριστώ, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, την κατάσταση, που πυροδότησε το συγκεκριμένο συναίσθημα;
Μέσα από αυτήν την επεξεργασία μειώνεται η πιθανή ένταση του συναισθήματος. Ενώ παράλληλα, δημιουργείται χώρος για πιο διαυγή σκέψη, που βοηθά στην ανάκτηση της ηρεμίας, αλλά και στην ανάπτυξη της κατάλληλης στρατηγικής διαχείρισης, αν η κατάσταση που προκαλεί το συναίσθημα, απαιτεί από εσένα κάποια ανταπόκριση.
Τα συναισθήματά σου είναι ένας χρυσός συνεργάτης όταν μεταξύ σας έχει αναπτυχθεί μία σχέση ειλικρινούς επικοινωνίας που οδηγεί στην επίγνωση.
Όμως, ο σημαντικότερος λόγος, για τον οποίο χρειάζεται ο
καθένας από εμάς να επενεργήσει σε αυτήν τη σχέση, είναι πως. . .
μέσω των συναισθημάτων, βιώνουμε ένα μεγάλο μέρος της ουσίας και της ομορφιάς,
που έχει να μας προσφέρει ο εαυτός μας και η ζωή!
Μα κυρίως, όταν μάθουμε να κολυμπάμε καλά στη θάλασσα των συναισθημάτων, περνάμε το κατώφλι για τον κόσμο της ψυχής!
Αν θέλεις να διαβάζεις περισσότερα άρθρα σαν και αυτό, γίνε μέλος της παρέας μας, κάνοντας την εγγραφή σου στο NewsLetter του Compose a DreamLife.
