Νέα μανούλα : απώλεια & ανάκτηση προσωπικής ταυτότητας

Όσο και αν προετοιμαζόμαστε για το κάθε τι στη ζωή, ποτέ δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ακριβώς το είδος της εμπειρίας που θα αποκομίσουμε.

Κάπως έτσι είναι και η μητρότητα. Μια όμορφη εμπειρία, αλλά ταυτόχρονα βαθιά μεταμορφωτική με πολλούς τρόπους, για την οποία συνήθως μία γυναίκα δεν είναι απόλυτα προετοιμασμένη.

Η μητρότητα, και ειδικά η περίοδος έναρξής της, δεν είναι βγαλμένη από παραμύθια και ταινίες. Και συνήθως οι νέες μανούλες δεν τυχαίνει να λάβουν επαρκή πληροφόρηση σχετικά με το τι σηματοδοτεί αυτή η περίοδος σωματικά, συναισθηματικά και νοητικά.

Παρόλο που οι μανούλες του κόσμου το βίωναν και το κατέθεταν, έρχονται πλέον και οι έρευνες να βεβαιώσουν τις μαρτυρίες τους. Μία γυναίκα για να επανέλθει πλήρως σε μία νέα ισορροπία, μετά την έναρξη της μητρότητας, χρειάζεται 2-3 χρόνια. Και στο σώμα και στα συναισθήματα και τις σκέψεις.

Το ζητούμενο εδώ δεν είναι να αγχωθούμε. Το ζητούμενο εδώ είναι να κατανοήσουμε ότι αυτό το χρονικό διάστημα δείχνει πως η περίοδος αναπροσαρμογής στα νέα δεδομένα είναι μια διαδικασία μετασχηματισμού και όχι μία στιγμιαία μετάβαση.

Σε αυτήν την περίοδο μεταμόρφωσης υπάρχουν κάποιες αλλαγές που συνήθως έρχονται αβίαστα. Όπως η άνευ όρων αγάπη, η τρυφερότητα, η φροντίδα, η ανιδιοτέλεια, η βαθιά ψυχική σύνδεση.

Υπάρχουν όμως και κάποιες αλλαγές που δεν είναι τόσο ευχάριστες. Και αν τους δίναμε ένα όνομα, ίσως και να τις αποκαλούσαμε... «η ζωή δεν θα είναι πια όπως πριν».

Μπορεί να ακούγεται λίγο βαρύ αυτό, όμως αυτή είναι η πραγματικότητα. Και ο σκοπός του παρόντος κειμένου είναι η εξέταση των πραγμάτων χωρίς υπεκφυγές, στην πραγματική τους διάσταση, ώστε να αποκτήσεις νέα, στέρεα πατήματα που θα σε οδηγήσουν στο να ξανά βρεις τον εαυτό σου, τις ισορροπίες σου, τη χαρά και την απόλαυση στην ζωή σου.

Πριν ξεκινήσει αυτός ο νέος ρόλος στη ζωή σου, λίγο πολύ είχες μια διαυγή αίσθηση του ποια είσαι, τι θέλεις, τι επιδιώκεις και τι απολαμβάνεις στη ζωή σου.

Η έναρξη της μητρότητας όμως σηματοδοτεί μία νέα περίοδο της ζωής σε όλα τα επίπεδα. Και εκτός από τις αλλαγές στο σώμα επέρχονται αλλαγές σε όλες τις εκφράσεις τόσο της ζωής, όσο και του εαυτού της νέας μανούλας, όπως :

• Στον προσωπικό χώρο και χρόνο
• Στην ανάπαυση, χαλάρωση και ξεκούραση
• Στα χόμπι, στην φροντίδα, στην γυμναστική, στην ψυχαγωγία
• Στους ρόλους της γυναίκας, συντρόφου - ερωμένης, φίλης, κόρης, καριερίστας κλπ.
• Στις προσωπικές φιλοδοξίες
• Στη γενικότερη και ειδικότερη αίσθηση του εαυτού

Το πότε θα κάνει αισθητή την παρουσία της αυτή η διαδικασία αλλαγής, είναι ανάλογο της ιδιοσυγκρασίας της κάθε γυναίκας και των συνθηκών διαβίωσής της. Κάποιες μανούλες βιώνουν αυτήν την αλλαγή μόλις λίγες εβδομάδες μετά τη γέννηση του μικρού τους. Κάποιες άλλες το ζουν πιο σταδιακά μέσα στα πρώτα δύο με τρία έτη.

Όλα αυτά δεν είναι έντονα αντιληπτά αρχικά, αφού όλη η προσοχή είναι στραμμένη στην επαναφορά του σώματος και στην φροντίδα του νέου μικρού μέλους της οικογένειας.

Οι περισσότερες μητέρες περιγράφουν αυτήν την περίοδο, ως μία περίοδο που βιώνουν κάποιο ή κάποια από τα παρακάτω : εσωτερική πίεση, θλίψη, απογοήτευση, ματαίωση, θυμό, απώλεια, απροσδιόριστη αίσθηση έλλειψης, μοναξιά, αίσθηση εσωτερικού κενού, ενώ ταυτόχρονα νιώθουν πως δεν μπορούν να απολαύσουν τα όσα ζουν, να χαρούν αλλά και να προσδιορίσουν τι θα τις έκανε να νιώσουν καλύτερα.

Η πλειοψηφία των νέων μητέρων όταν αρχίζει να βιώνει αυτή την διαδικασία, συνήθως δεν την μοιράζεται με κάποιον, με αποτέλεσμα να βιώνει πιο έντονα όλα τα παραπάνω.

Παρότι στο βίωμα δεν είναι καθόλου ευχάριστα όλα αυτά, είναι μία απολύτως φυσιολογική διεργασία. Και πολύ περισσότερο δεν σηματοδοτεί πως μία μανούλα που τα βιώνει αυτά δεν αγαπάει το μικρό της και δεν κάνει το καλύτερο που μπορεί για αυτό.

Απλώς θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να αναδιαμορφωθούν οι προσωπικές ισορροπίες σε ένα νέο σημείο, ώστε να εναρμονιστούν όλα τα νέα δεδομένα χωρίς να χαθεί ο εαυτός και η ατομικότητα της μανούλας.

Το σημείο γύρω από το οποίο περιστρέφονται όλα αυτά είναι η απώλεια της προσωπικής ταυτότητας, όπως έχει ονομαστεί. Δηλαδή, αυτή η επίγνωση ή η αίσθηση του εαυτού που προκύπτει από τον βασικό βαθμό αυτογνωσίας που διαθέτουν οι περισσότεροι άνθρωποι.

Αυτό σημαίνει πως οι νέες μανούλες κάποια στιγμή νιώθουν σαν να έχουν χάσει τον εαυτό τους και όσα αυτός ήταν μέχρι τη γέννηση της ηλιαχτίδας τους.

Φυσικά, δεν χάνεται ο εαυτός. Αλλά περνάει από κάποιους μετασχηματισμούς και εξελίξεις λόγω των νέων συνθηκών.

Μερικές από αυτές τις διεργασίες είναι :

• Επαναπροσδιορισμός αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης
• Περαιτέρω ανάπτυξη σωματικής, συναισθηματικής και σκεπτικής ανθεκτικότητας
• Μετατόπιση της προτεραιότητας που έχει ο εαυτός
• Επαναπροσδιορισμός αξιών σχετικά με το τι είναι σημαντικό στη ζωή
• Επαναπροσδιορισμός της ταυτότητας της γυναίκας - ερωμένης - συντρόφου
• Βελτίωση και εξέλιξη της σχέσης με τον σύντροφο σε ένα νέο επίπεδο
• Επαναπροσδιορισμός οικονομικής ανεξαρτησίας
• Επαναπροσδιορισμός προσωπικού χρόνου και τρόπου εξέλιξης στη ζωή
• Συμπεριφορική, συναισθηματική και σκεπτική ωρίμανση
• Επαναπροσδιορισμός φιλοδοξιών για τη ζωή και την προσωπική εξέλιξη
• Ουσιαστικότερη ανάληψη ευθύνης εαυτού
• Συμμετοχική ανάληψη ευθύνης της ευζωίας του παιδιού

Όλα τα παραπάνω, εκτός του τελευταίου, είναι διεργασίες που περνούν όλοι οι άνθρωποι στη ζωή τους. Όμως, στην περίπτωση της νέας μανούλας συμβαίνουν όλα μαζί μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Έτσι αν λάβουμε υπόψη μας των όγκο των διεργασιών, αλλά και την έλλειψη χρόνου για προσωπική ενδοσκόπηση και επεξεργασία, καταλαβαίνουμε πως ως νέα μανούλα είσαι ή ήρθες αντιμέτωπη με ένα τσουνάμι εσωτερικών, κυρίως ασυνείδητων, μεταβάσεων τις οποίες δεν προλάβαινες να αντιληφθείς, να επεξεργαστείς και να αφομοιώσεις.

Και πως να προλάβεις άλλωστε, όταν τα απλά και βασικά θέματα φροντίδας του εαυτού έχουν μετατραπεί σε περιπέτειες ειδικών αποστολών. Όπως το να πλύνεις τα δόντια σου, να καλύψεις τις φυσικές σου σωματικές ανάγκες, να κάνεις μπάνιο, να φας χωρίς να διακόπτεις το φαγητό σου κάθε λίγο, ή να κοιμηθείς όλη τη νύχτα συνεχόμενα.

Και κάπου εδώ έρχεται το μέγα ζητούμενο...

Τι κάνεις με όλα αυτά;

Πρώτα από όλα ξεκινάς με εσένα. Έπειτα επαναπροσδιορίζετε με τον σύντροφό σου τη σχέση σας και έπειτα την κοινωνικότητά σας.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν!

Μπορείς να ακολουθήσεις μερικά βήματα που αρχικά θα σε ανακουφίσουν ώστε να πάρεις μια ανάσα για να τα φτιάξεις ένα - ένα.

Το πρώτο και σπουδαιότερο βήμα είναι η ΑΠΟΔΟΧΗ!

Στο πρώτο στάδιο της αποδοχής χρειάζεται να αποδεχτείς πως :

• Είναι απόλυτα φυσιολογικό αυτό που σου συμβαίνει
• Έχεις απόλυτο δίκιο να νιώθεις όπως νιώθεις
• Χρειάζεται χρόνος για να ισορροπήσουν σε ένα νέο σημείο όλοι αυτοί οι μετασχηματισμοί
• Ναι θα σε ξανά βρεις. Ναι θα ξανά νιώσεις ο εαυτός σου με έναν νέο όμορφο τρόπο.

Στο δεύτερο στάδιο της αποδοχής χρειάζεται αποδεχτείς :

• Τον πραγματικό χρόνο που έχεις διαθέσιμο για εσένα. Ακόμη και αν αυτό είναι τρία «κλεφτά» δεκάλεπτα κατά την διάρκεια της ημέρας
• Την πραγματική διάσταση της σωματικής και συναισθηματικής σου κόπωσης. Διότι έχεις συσσωρεύσει μεγάλα ποσά κούρασης και ίσως να έχεις και υπερκόπωση.
• Το γεγονός πως αυτήν την κατάσταση μπορείς να την αλλάξεις.
• Το γεγονός πως τις περισσότερες φορές που θα προσπαθήσεις να κάνεις πράγματα για εσένα δεν θα έχεις όρεξη και θα χρειαστεί να σε σπρώξεις προς αυτήν την κατεύθυνση.
• Το γεγονός πως τώρα γεννιέται ο νέος σου εαυτός

Τι χρειάζεται να αποβάλλεις :

• Τη συνήθεια να μην κάνεις πράγματα για εσένα πέρα από τα απαραίτητα
• Την ιδέα πως αν φροντίζεις και εσένα στερείς χρόνο από το παιδί σου
• Την σύγκριση με το αρχέτυπο της ιδανικής μαμάς
• Την σύγκριση με τον εαυτό που ήσουν πριν γίνεις μαμά

Τι χρειάζεται να διεκδικήσεις από τον ίδιο σου τον εαυτό :

• Χρόνο
• Φροντίδα
• Τρυφερότητα
• Κατανόηση
• Παρουσία

Πρακτικά τι μπορείς να κάνεις από την επόμενη κιόλας στιγμή :

• Όταν έχεις λίγο χρόνο στην διάθεσή σου μην τον καταναλώνεις σε οθόνες μόνο κα μόνο για να αποσπάσεις την προσοχή σου από όσα βιώνεις. Διέθεσε τον χρόνο αυτό σε πιο βοηθητικά για εσένα πράγματα.
• Σκέφτεσαι με ποιον θα μπορούσες να μοιραστείς αυτό που βιώνεις και όποτε το νιώσεις μοιράζεσαι όσα βιώνεις
• Βρίσκεις χρόνο να πας μία βόλτα μόνη σου. Ακόμη και αν είναι να πας να περπατήσεις γύρω από το τετράγωνο του σπιτιού για 10 λεπτά ή να πιείς έναν γρήγορο καφέ με μία φίλη εκτός σπιτιού
• Άκουσε μουσική και χόρεψε (εννοώ μουσική που σου αρέσει και όχι παιδικά τραγούδια)
• Προσπάθησε να φτιάξεις τις συνθήκες ώστε να τρως το γεύμα σου χωρίς να το διακόπτεις. Στην αρχή θα μπορείς να το κάνεις για 3-5 λεπτά, μετά για 10-15, μέχρι να μπορείς να τρως και πάλι κανονικά
• Διάλεξε κάτι το οποίο απολάμβανες να κάνεις στο παρελθόν και σιγά - σιγά πρόσθεσέ το στο πρόγραμμα σου, έστω και αν το κάνεις 1 φορά το μήνα. Το σημαντικό είναι να το συμπεριλάβεις στο πρόγραμμα σου
• Κατά την διάρκεια της ημέρας κάνε μικρά διαλείμματα στο οποία δεν θα ασχολείσαι με το κινητό, αλλά θα επιτρέπεις στον εαυτό σου να πάρει μια ανάσα και να χαλαρώσει. Ακόμη και αν είναι διαλείμματα των 5 λεπτών.
• Πρόσθεσε στην φροντίδα σου μικρές περιποιήσεις. Όπως ένα πίλινγκ, μία μάσκα ή ότι άλλο εσύ νιώθεις πως θέλεις να σου προσφέρεις.
• Πρόσθεσε στην διατροφή σου τροφές πλούσιες σε βιταμίνες, όπως αυτές που ενισχύουν την βιταμίνη Β12, μιας και η απουσία της προκαλεί είτε θλίψη, είτε συναισθηματικό πάγωμα. (Σε περίπτωση που θηλάζεις και το μωράκι σου έχει ευαισθησία σε κάποιες τροφές που καταναλώνεις συμβουλέψου τον γιατρό σου σχετικά)
• Ζήτα βοήθεια. Το να ζητήσεις βοήθεια σε οποιοδήποτε θέμα την χρειάζεσαι είναι σημαντικό. Ακόμη και αν χρειάζεσαι να φροντίσει για μια ώρα το παιδί σου κάποιος που εμπιστεύεσαι, ώστε εσύ να κοιμηθείς, να χαλαρώσεις, να κάνεις μία βόλτα χωρίς να ανησυχείς.
• Ζήτα αγκαλιές. Η αγκαλιά είναι μία ισχυρή διαδικασία μοιράσματος, ανακούφισης, προστασίας και κατανόησης.
• Επέτρεψε στον εαυτό σου αν το νιώσεις να μιλήσει και να ανακουφιστεί μέσα από το κλάμα. Άλλωστε το κλάμα ξεπλένει και ανακουφίζει από τα μη ωφέλιμα συναισθήματα και δεν αποτελεί ένδειξή αδυναμίας.
• Μη φοβάσαι και μην ενοχοποιείς τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνεις. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να εμφανίζονται. Αναγνώριζέ τα και επέτρεψε στον εαυτό σου το βίωμά τους. Κάποιες φορές τα συναισθήματα γίνονται μέσο αποφόρτισης της πίεσης, αλλά και οδός επικοινωνίας των μετασχηματισμών που βιώνουμε. Κοίταξέ τα και άκου τι σου λέει ο εαυτός σου μέσα από αυτά.

Για να σε βρεις και πάλι χρειάζεται να κάνεις μικρά βηματάκια. Και να τα προσθέτεις σιγά - σιγά στο πρόγραμμά σου. Ακόμη και αν αυτά φαντάζουν μηδαμινά στο μυαλό σου, θα αρχίσουν σταδιακά να σε ενεργοποιούν και θα σε βάλουν σε τροχιά νέων ισορροπιών που θα περιλαμβάνουν εσένα και τις ανάγκες σου.

Ο επαναπροσδιορισμός του εαυτού είναι μία διαδικασία και όχι μία στιγμιαία μετάβαση. Και το πρώτο που χρειάζεται να κάνεις, για να αρχίσει να τελείται, είναι να ακούς τις ανάγκες σου, να αρχίσεις σταδιακά να σε φροντίζεις και πάλι, αλλά και να προσφέρεις στον εαυτό σου μικρές απολαύσεις και ικανοποιήσεις.

Ξεκίνα με τα μικρά και να θυμάσαι πως στην αρχή θα τα κάνεις και δεν θα βλέπεις να αλλάζει και τίποτε το σπουδαίο. Μην παραιτηθείς συνέχισε μέχρι να αρχίσεις να συνηθίζεις και πάλι το δικαίωμά σου να σε φροντίζεις και να σου προσφέρεις. Και σε ένα επόμενο άρθρο θα μιλήσουμε για τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης με τον σύντροφό σου.

Υ.Γ.1 : Εκτός από εσένα αυτήν την διαδικασία απώλειας και ανάκτησης της προσωπικής ταυτότητας την περνάει και ο σύντροφός σου. Όχι στην έκταση που την βιώνεις εσύ, αλλά την βιώνει και εκείνος. Θα ήταν πολύ βοηθητικό και για εκείνον να του μοιραστείς την κατάσταση, αλλά και να του μεταφέρεις πως με μικρά βήματα μπορείτε να αρχίσετε να επαναπροσδιορίζεστε.

Υ.Γ. 2 : Αν βιώνεις έντονη και βαθιά θλίψη, μια αίσθηση πένθους και νιώθεις πως κανείς και τίποτα δεν μπορεί να σε καταλάβει και να σε βοηθήσει, θα ήταν ωφέλιμο για εσένα να αναζητήσεις τη στήριξη ενός ψυχολόγου με εξειδίκευση στα θέματα της μητρότητας. Με τον τρόπο αυτό θα βρεις εξήγηση, απαντήσεις, στήριξη σε όσα βιώνεις και θα βρεις ξανά τις ισορροπίες σου πιο γρήγορα. Δεν είσαι μόνη!)