Ο Νίκος Καρούζος για τα ιδανικά
«Την καλησπέρα μου στα ιδανικά σας»
(«Αλλόφρονας Ιούλιος» - Ο ζήλος του μη-σχετικού με παροράματα 1980)
Κάθε ποίημα, κάθε στίχος, κάθε ποιητής ερμηνεύεται κατά τα συμφέροντα και τις διαθέσεις της εποχής που τα ανταμώνουμε.
Όμως, όσο και αν τα φέρουμε στα μέτρα μας εκείνα στέκονται, μέσα από τον αιώνιο λόγο, σθεναρά κρατώντας μία κάποια αλήθεια μέσα στην σειρά των γραμμάτων που τα οριοθετεί.
Πως να ερμηνεύσεις εξαίρετους ποιητές και σημαίνοντες στίχους;
Πως να ερμηνεύσεις το απόσταγμα της ζύμωσης του ποιητή και την ανάμειξη του πόνου, της χαράς και της προσωπικής του φιλοσοφίας, που συμπυκνώθηκε από το ρέων μελάνι της πένας του πάνω σε ένα χαρτί;
Μάλλον άτοπο εγχείρημα, όσο αντικειμενικά και αν επιχειρούμε...
Γι' αυτό ας αφουγκραστούμε τον παλμό του. Ας νιώσουμε, σωπαίνοντας τη λογική. Ας αφεθούμε στις λέξεις, που με προσοχή επιλέχθηκαν, επιτρέποντάς τους να μας δείξουν τον κόσμο από τον οποίο πλάστηκαν...
Φως ανήμερο καλησπερίζει τα ιδανικά μας μέσα από το ποίημα «Αλλόφρονας Ιούλιος» του Νίκου Καρούζου και δεν γίνεται να μην αναρωτηθώ τι και ποιόν υπηρετούν τελικά τα ιδανικά;
Γιατί τα κατασκευάσαμε εμείς οι άνθρωποι;
Γιατί δωρίστηκαν σε εμάς τους ανθρώπους;
Ίσως από την ανάγκη μας να γίνουμε καλύτεροι
Ίσως από την ανάγκη μας να ζήσουμε σε έναν καλύτερο κόσμο
Ίσως πάλι να ήρθαν αυτά και να μας βρήκαν χαμένους μέσα στην παραζάλη της ανθρώπινης φύσης μας, προσκαλώντας μας σε έναν δρόμο πιο ενάρετο και αγαθό.
Όμως, ως γνήσιοι γόνοι της ανθρώπινης φύσης, κάθε τι που υψώνεται λίγα μέτρα πάνω από μας, έχουμε την ανάγκη να το κατεβάσουμε, να το φέρουμε στο ανάστημά μας, για να νιώσουμε μία κάποια ανακούφιση μπροστά στην υψομετρική διαφορά.
Έτσι κάνουμε μερικές φορές και με τα ιδανικά.
Τα συρρικνώνουμε μήπως και πάψουμε να βλέπουμε τη θοριά τους, που ξεδιπλώνει την πραγματικότητα των αποστάσεων από όσα είμαστε, με τα όσα θα μπορούσαμε να γίνουμε.
Ας αναπαυθούμε για μια στιγμή από την υπακοή στην αγριότητα της ανθρώπινης φύσης μας και ας ενεργήσουμε προς την άλλη, την θεϊκή μας όψη διερωτώμενοι...
- ποια είναι τα ιδανικά μας;
- τι κάνουμε για να τα φτάσουμε;
- πως τα αξιοποιούμε;
- είναι πραγματικά οι φάροι που μας οδηγούν σε όσα είμαστε, σε όσα θέλουμε να γίνουμε;
- είναι μέσο της προσωπικής μας αξιολόγησης και εξέλιξης ή μέσο κατάκρισης των πάντων γύρω μας;
και τελικά... είναι τα ιδανικά το εφαλτήριο για μια ζωή πληρότητας ή η δικαιολογία δημιουργίας ενός ουτοπικού κόσμου, που μας στερεί το δικαίωμά στον παράδεισο, φυλακίζοντας μας πιο ύπουλα και αποτελεσματικά, ακόμη και από τα πιο βαθιά σκοτάδια μας;
Ανήμερο το φως που μας οδηγεί
Ανήμερα τα ιδανικά μας
Ας ανημερέψει και η φύση μας, μήπως και αντικρύσει το θείο μέσα της
«Αλλόφρονας Ιούλιος» - Ο ζήλος του μη-σχετικού με παροράματα
Ο γενέθλιός μου μήνας στα θολερά
λιοπύρια του Καρκίνου
μ' έναν απρόκοφτον ίσκιο που αναβλύζει
δονούμενος από φευγαλέα
φωνήματα κληματαριάς- τι άρια
ο θάνατος ή η έβδομη κοίμηση…
Σα να αισθάνομαι το σώμα μου στον ιδρώτα
λουσμένο μουσείο
Οπού 'χει να δείξει σωζόμενες αστραπές
τη μεγάλη του πόνου προσωπογραφία.
Μοναστήρι παμπάλαιο τούτος- εδώ ο ύπερος.
Δεν επιτρέπω υπολειπόμενα δάκρυα
προχωρώντας με χαυλιόδοντες αταραξίας
ανάμεσα στα μελανθή με φως ανήμερο
να κατακάψω και τις πέντε ηπείρους.
Την καλησπέρα μου στα Ιδανικά σας.